شط الجدید بیابانی در تونس، شبیه ترین نقطه زمین به مریخ! - وبلاگ حرفه گرگان

به گزارش وبلاگ حرفه گرگان، شط الجدید بیابانی شور در تونس

دریاچه شط الجدید یا شط الجریر دریاچه ای فصلی با حوضه های بسته و شور در جنوب کشور تونس است. لغت شط در زبان عربی به معنی دریاچه ای است که در فصل های گرم سال خشک است اما در زمستان پر از آب می گردد. شط الجریر با 7000 کیلومتر مربع مساحت بزرگترین شط است که نزدیک به مرز کشور الجزیره واقع شده است. هزاران سال پیش شط الجریر قسمتی از دریای مدیترانه بود. جاده ای با ارتفاع زیاد دور تا دور این شط ساخته اند که دسترسی به آن را آسان سازند. بخش شرقی این دریاچه نیز شط الفجاج نامیده می گردد. برای دانستن جزئیات بیشتر آن با خبرنگاران همراه شوید.

موقعیت جغرافیایی

معنی ترجمه لغوی نام آن از زبان عربی می گردد تالاب سرزمین نخل ها. شط الجریر در ارتفاع 10 تا 25 متری از سطح دریا قرار گرفته است. شکل آن را بر روی نقشه شبیه به یک گرگ می دانند. پهنای آن تغییرات بسیاری دارد. در کم عرض ترین حالت 20 کیلومتر در مقابل طول کلی 250 کیلومتر می باشد. در زمان های مختلف رنگ آن به رنگ های سفید، سبز و بنفش تغییر می نماید. این شط پهناورترین سطح نمک در صحرای بزرگ آفریقا است. آب و هوای آن شرایط گرم و داغ بیایانی را دارد. آب و هوای خشن و خشک که میانگین بارش سالانه آن به 100 میلی متر هم نمی رسد. در نقشه زیر می توانید محل دقیق شط را ببینید.

در بعضی از روزهای گرم تابستان دمای هوا به 50 درجه سانتی گراد و حتی بالاتر از آن نیز می رسد و شدت تابش نیز در آن بسیار بالاست که موجب تبخیر شدید آب دریاچه می گردد. در فصل زمستان ریزابه هایی (به رودهایی که بدون این که مستقیماً به دریاچه، دریا یا اقیانوس بریزند به رودی بزرگ تر بپیوندند ریزابه یا شاخه رودخانه گفته می گردد) کوچکی دریاچه ریخته شده و کمی آب وارد آن می نمایند.

سراب در شط الجریر

بازدید از دریاچه شط الجریر تجربه ای متفاوت و تکرار نشدنی است که اگر شما از آفتاب شدید فراری نیستید آن را به شدت به شما پیشنهاد می کنیم. در بازدید از آن با منظره ها عجیبی رو به رو خواهید شد. هنگامی خورشید بر روی سطح آب شور دریاچه می درخشد بازتاب نور به همراه دمای زیاد موجب ایجاد خطای دیدهای عجیب یا همان سراب می گردد. در زمان های گذشته کاروان های زیادی به وسیله شط فریب خوردند و از جهت اصلی دور شدند.

چیزی که امروز خیال همه را از گم شدن در شط راحت می نماید فروشگاه های بسیاری است که در جهت شط انواع نوشیدنی و سوغاتی های منطقه را می فروشند. از این فروشگاه ها در فیلمبرداری فیم جنگ ستارگان استفاده شد. البته شط هنوز هم کاملا بی خطر نیست و تمام کسانی که قصد بازدید از شط دارند باید به آن توجه نمایند. گاهی اوقات به خاطر باد شدید سطح جهت با شن پوشیده می گردد و عبور از آن سخت می گردد، بعضی افراد نیز نمی توانند در گرمای زیاد طاقت بیاورند و برایشان سفر خوشایندی نخواهد بود.

دریاچه ای بسیار شور

آب این دریاچه بسیار شور است و مواقع خشک سالی آن زمین ها سراسر با نمک پوشیده می شوند. به رانندگان جهت توصیه شده که از جهت اصلی جاده خارج نشوند چرا که ممکن است روی پوسته نازکی از نمک بروند که برایشان خطرآفرین خواهد بود. در هر دو طرف جهت کانال هایی ایجاد شده که آب وارد آن ها می گردد. رنگ آب بسته به زاویه دید شما متفوات خواهد بود و از صورتی تا سبز تغییر می نماید. همیشه می توانید بلورهای نمک را درون آن ببینید.

اقامت گاه های امن

چندین پناهگاه در اطراف شط الجرید قرار دارند. اولین آن ها Debebcha است که مامن بربرها بود و چون همیشه با حرکت شن ها خانه پر از آن ها می شد در حال حاظر متروکه شده است. پناه گاه بعدی Yardangs اقامت گاهی فرسوده و سنگی است که بالاتر از سطح زمین قرار گرفته و طوفان شن زیر شن ها مدفون نمی گردد و تنها لایه ای خاک بر روی آن می نشیند بیشتر اوقات بازدید نمایندگان اسمشان را با پاک کردن خاک روی دیوارهای آن می نویسند.

دریاچه شط الجریر در فیلم ها و کتاب ها

• سری فیلم های جنگ ستارگان در این محل ساخته شد.
• ژول ورن در کتاب هجوم دریاها این شط را توصیف نموده است.
• فرانک هلر در کتاب هزار و یک شب قصه از آن آورده است.
• نورمن داگلاس در کتاب Fountains in the Sand که کتابی علمی تاریخی است نیز از شط سخن گفته است.

شط الجریر سرزمینی شبیه به مریخ

دریاچه فصلی شط الجدید بیشتر سال را کاملا خشک است. روی سطح آن که مداوم در برابر تابش مستقیم خورشید قرار گرفته است لایه ای از سدیم کلراید (نمک خوراکی) شکل گرفته است. به خاطر غلظت بالای یون ها سطح آن صورتی دیده می گردد. بر طبق ماموریت های صورت گرفته اخیر بر روی سطح سیاره مریخ، شرایط آن سیاره با دریاچه شط الجدید شباهت های فراوانی دارد.

پروژه Europlanet بیش از 100 آزمایشگاه و مرکز تحقیقاتی را به هم متصل می نماید. این سازمان مکان هایی از زمین را که محیطی مشابه با سایر سیارات و قمرهای منظومه شمسی دارند در اختیار دانشمندان قرار می دهد تا روی آن ها مطالعه نمایند و نکات لازم و نتایج تحقیقات خود را برای ماموریت های کاوش گرانه بعدی با هم به اشتراک بگذارند.

شط الجریر تازه ترین مورد کشف شده در زمینه این شباهت هاست و در حال حاضر تحت مطالعات اولیه زمین شناسی، کانی شناسی، آب و هوا و میکروبیولوژی قرار گرفته است. آن ها به مطالعه شباهت های بین دریاچه شط الجریر و نقاط معدنی سطح مریخ می پردازند.

منبع: sciencedaily.com