حمله شبانه به خلیج فارس! - وبلاگ حرفه گرگان

به گزارش وبلاگ حرفه گرگان، صید شبانه کشتی های چینی در خلیج فارس دل نگرانی این روز های صیادان جنوب است. آن طور که خلیل الله درخشان، عضو شورای مرکزی خانه کشاورز می گوید: ازآنجاکه این کشتی ها اکوفایندر (ماهی یاب) دارند، شبانه گله های ماهی را شناسایی کرده و این گله ها را شکار می کنند.

به گزارش شرق، او ادامه می دهد: ارزش محموله ای که در یک شب شکار می شود، گاه به اندازه قیمت خود کشتی هاست. در حال حاضر از 91 کشتی چینی که فعالیت صید و صیادی در ایران را به نزدیک دو دهه عقب تر بازگردانده اند، هنوز 17 کشتی باقی مانده است که همچنان ذخایر آب های جنوب را قلع و قمع کند. صید ترال، هست و نیست کف دریا را جارو می کند. شیوه صیادی این کشتی ها در دهه 70 در ایران رایج بود و سازمان شیلات با صرف پول و خرید کشتی های صید ترال آن ها را از دریا جمع کرد، اما در کمال تعجب، در دولت یازدهم به بهانه استفاده از ذخایر میکتوفیده مشترک بین ایران و عمان دوباره این شیوه بازیابی می شود. درباره ماهیت صاحبان کشتی های چینی حرف و حدیث زیاد است، اما کسی نمی داند کشتی های باقی مانده متعلق به کیست.

به همین دلیل مشخص الدین سعیدی، کننده چابهار، نیکشهر، قصرقند و دشتیاری مجلس، خواستار شفاف سازی شیلات در این زمینه می شود. شگفت آنکه ناظر این کشتی ها هم به گفته سخنگوی کمیسیون کشاورزی مجلس از صاحب کشتی حقوق دریافت می کند.

به این ترتیب آیا می توان نسبت به اعمال دقیق قانون در این کشتی ها امیدوار بود؟ داستان کشتی های چینی و فعالیت آن ها در آب های جنوب ایران پایانی ندارد. شیلات اصرار دارد که از ذخایر آب های جنوب استفاده کند و این اصرار کار دست صیادان محلی داده است. با گذشت دو سال از انتشار نخستین خبر ها درباره فعالیت های مخرب کشتی های چینی هنوز هم صیادان جنوب نگران فعالیت مخفیانه و غیر قانونی این کشتی ها و صید بدوی و مخرب آن ها هستند.

خلیل الله درخشان، عضو شورای مرکزی خانه کشاورز از صید شبانه کشتی های چینی خبر می دهد. او می گوید: طبق قانون کشتی های چینی باید در عمق 200 متری از ساحل از منبع میکتوفیده مشترک بین استان های سیستان و بلوچستان و هرمزگان با کشور عمان صید کنند. شیلات به بهانه اینکه این منبع ذخیره، مشترک است و برای تولید پودر ماهی به آن نیاز داریم، برای کشتی های چینی مجوز صادر کرده است، اما این کشتی ها قوانین را درست اجرا نمی کنند.

عضو شورای مرکزی خانه کشاورز یادآور می شود: 80 درصد صید کشتی های چینی باید میکتوفیده و میگوی شیشه ای باشد و 20 درصد صید ضمنی شامل ماهی های خوراکی در تور این شناور ها قابل پذیرش است. در حالی که نسبت صید کشتی های چینی دقیقا برعکس است. به گفته او این روز ها یعنی تیر و مرداد، فصل صید میش ماهی است. این ماهی یک کیسه بادی در داخل بدن دارد که خیلی گران قیمت است و کیلویی 40 تا 50 میلیون تومان فروش می رود. با این کیسه نخ پزشکی درست می کنند و به گفته صیادان محلی با کشتی های چینی این روز ها گله های میش ماهی نصیب چینی ها می شود.

درخشان ادامه می دهد: ازآنجاکه این کشتی ها اکوفایندر (ماهی یاب) دارند، متوجه می شوند که گله ها در کجا هستند و در شب ها اقدام به صید می کنند. یکی از این کشتی ها در یک شب 90 میلیارد تومان میش ماهی صید کرده که به اندازه قیمت این کشتی است. کشتی های چینی اغلب کهنه هستند و کشتی نو در کلاس ترال اگر چینی باشد سه میلیون دلار و کشتی های اروپایی پنج میلیون دلار قیمت دارند.

بازگشت به شیوه صید دهه 70

به گفته عضو شورای مرکزی خانه کشاورز از قدیم یک سری کشتی کف روب در ایران داشتیم که مربوط به شرکت صنعتی ایران بوده است. شرکت صدرا و شیلات بعد از انقلاب صد تا 120 کشتی از آلمان به کشور وارد می کنند و آن را برای صید در استان های جنوبی توزیع می کنند. در دهه 70، به دلیل اثرات مخرب صید ترال، مجوز 80 تا 90 کشتی صید ترال خریداری می شود، اما دوباره در دولت اخیر به بهانه صید فانوس ماهیان به این نوع صید مجوز دادند. او تأکید می کند: کشتی وقتی کف را می روبد، در داخل تور نهنگ، دلفین، لاکپشت و... هم یافت می شود. مرجان ها نابود می شوند و محل تخم گذاری ماهی ها تخریب می شود. تنها راه نجات منابع آبی جنوب کشور خریداری مجوز کشتی های صید ترال یا تغییر شیوه صید آن ها به لانگ لاین است.

از دست رفتن اشتغال 1500 نفر با فعالیت کشتی های چینی

درخشان می گوید: یک کشتی 400 تنی در یک هفته به اندازه 50 تا لنج صید می کند. هر لنج برای 30 نفر اشتغال ایجاد می کند. با فعالیت کشتی های چینی نان هزارو 500 نفر آجر می شود. یک کشتی که 400 تا 500 تن ظرفیت دارد، فقط برای 15 نفر اشتغال ایجاد می کند. او ادامه می دهد: تا پیش از کرونا تمام پرسنلی که روی کشتی ها کار می کردند، چینی، اندونزیایی و سریلانکایی بودند، در حال حاضر به خاطر کرونا پرسنل کشتی ایرانی شده اند. ولی بازرسی که شیلات بالای سر کشتی برای کنترل عملکردش می گذارد تا کشتی به آب های ساحلی نیاید، حقوقش را از صاحب کشتی می گیرد. به بهانه های مختلف جی پی اس (موقعیت یاب) کشتی را خاموش می کنند. شب ها وقتی می فهمند که گله های ماهی در سواحل ماست، آخر های شب می آیند و گله ها را صید می کنند.

دریافت مجوز از دزدان سومالی

عضو شورای مرکزی خانه کشاورز تخریب زیستگاه و صید ماهی های کوچک به عنوان بخشی از زنجیره غذایی دریا را عاملی برای کوچ گله های ماهی معرفی می کند.

او در ادامه از کوچ پرمخاطره صیادان ایرانی هم خبر می دهد. به گفته درخشان در آب های جنوب یا با قایق های کوچک یا لنج صید انجام می شود. لنج ها به دو دسته تقسیم می شوند، انواعی که با یخ به دریا می فرایند، حداکثر تا 12 مایلی ساحل برای صید می فرایند، اما آن هایی که سیستم برودتی دارند، به اقیانوس ها سفر می کنند و درگیر دزدان سومالی می شوند. او اضافه می کند: دولت برای این دسته از صیادان نتوانست کاری انجام دهد تا اینکه خود صیادان با دزدان سومالی وارد مذاکره شدند. به ازای هر لنج 10 هزار دلار می دهند و اجازه می گیرند که در مدت مشخص در آب های این کشور صید کنند و از آفریقا برای ایران صید می آورند.

او یادآور می شود: شیلات مجوز صیادان آب های دور را محدود کرده است؛ در حالی که این صید ربطی به آب های ما ندارد. در عوض کشتی های صیادی چینی که قرارداد هایی با شرکت های داخلی ما دارند، اجازه فعالیت پیدا می کنند.

تاراج منابع به وسیله شرکت های مشارکتی

مشخص الدین سعیدی، کننده مردم چابهار، نیکشهر، قصرقند و دشتیاری در مجلس شورای اسلامی، درباره فعالیت کشتی های چینی در آب های ایران می گوید: با فعالیت این کشتی ها، حجم ذخایر آبزیان به شدت کم شده و زیستگاه طبیعی ماهیان دچار مشکل شده است.

او اضافه می کند: اگرچه دوستان می گویند کشتی ها چینی نیستند و شرکت ها ایرانی هستند، اما گزارش های متقنی به ما رسیده است که شرکت هایی تشکیل داده اند با مشارکت 49 درصد چینی ها و 51 درصد از افرادی که نمی دانم اصطلاح ژن خوب برایشان به کار ببریم یا نه، این کشتی ها براساس دستورالعمل های خود باید حداکثر تا 12 مایلی آب های ساحلی جلو بیایند، اما حتی تا هشت مایلی هم پیش روی می کنند. سخنگوی کمیسیون کشاورزی ادامه می دهد: متأسفانه اتفاقی که می افتد، این کشتی ها رادار های ردیابی را موقع شب خاموش می کنند و از این طریق وارد محدوده های آب های ساحلی می شوند و تمام ذخایر آبزیان ما را دچار مشکل می کنند. به همین دلیل صیادان به شدت دچار مشکل هستند. به گفته او شیلات در پاسخ به پیگیری های مجلس اعلام کرده است که نمی گذارند کشتی های چینی جی پی اس های خود را خاموش کنند؛ اما عملا چندین بار است که این اتفاق افتاده و به تازگی با دستور دادستان کنارک و سپاه جلوی دو ففرایند از این کشتی ها در شش مایلی آب های چابهار گرفته شده است.

وجود شائبه در راه حل های شیلات

سعیدی راه حل شیلات برای مقابله با تخلفات کشتی های چینی را شائبه برانگیز و مبهم توصیف می کند.

او می گوید: شیلات اعلام کرده است که در این کشتی ها ناظر مقیم دارد، اما حقوق ناظر مقیم را مسئول شناور تأمین می کند. در چنین شرایطی چطور ناظر می تواند مانع چنین مفسده ای بشود. نکته دوم اینکه وقتی مقام قضائی جلوی کشتی های چینی را می گیرد، براساس دستورالعمل های شیلات فقط یک ماه جلوی فعالیت کشتی های توقیف شده گرفته می شود و بعد از یک ماه باز با همان سبک و سیاق و با شدت بیشتر به صید ترال ادامه می دهند و عملا این فرایند منجر به زیان صیادان و جامعه محلی خواهد بود.

سخنگوی کمیسیون کشاورزی ادامه می دهد: عجیب تر اینکه جامعه صیادی 25 هزار نفر هستند. وقتی به شیلات می گوییم به این ها مجوز صید بدهید که به صورت قانونی سوخت تهیه کرده و صید کنند، شیلات هرگز زیر بار مجوز دادن به این افراد نمی رود؛ زیرا معتقد است ذخایر آبزیان ما را از بین می برند، اما آنجایی که صید ترال می آید و آش را با جاش می برد، هیچ اشکالی از نظر دوستان وجود ندارد و حتی در این شیوه صید از سوخت یارانه ای هم استفاده می کند.

به گفته او در حال حاضر اگرچه تعداد کشتی های چینی در آب های جنوب کاهش یافته، اما همچنان 17 کشتی چینی فعال هستند که 10 تا از این کشتی ها در آب های چابهار و کنارک فعالیت می کنند. سعیدی می گوید: اطلاعی درباره مالکیت این 17 کشتی نداریم. از شیلات پیگیری می کنیم که شفاف سازی کنند و بگویند این افراد چه کسانی هستند و به چه نهاد ها و جریاناتی وصل هستند یا از چه رانتی استفاده کرده اند.